Bedrijvigheid in de gemeente Bedum
1900-2010
Ver voor de komst van de grote supermarkten en warenhuizen kende de gemeente Bedum een diversiteit aan middenstand. Ambachtslieden als bakkers, slagers, kleermakers, schoenmakers, grof- en hoefsmeden, wagenmakers, timmerlieden, metselaars, glazenmakers, etc. Daarnaast waren er veel winkels waar een grotere verscheidenheid aan kruidenierswaren werden verkocht. En dan waren er nog venters, zoals brood-, groente- en melkventers die met hun waar langs de huizen en boerderijen gingen. Belangrijk was ook de horeca, oftewel de drankverkoop. Vrijwel ieder dorp had wel één of meer herbergen waar gegeten en gedronken kon worden en waar de reiziger kon overnachten. Je had daarnaast veel kleinere cafés of kroegen wat vaak een nevenactiviteit was van winkeliers en andere middenstanders.
Vanaf het einde van de 19de eeuw veranderde er veel; mechanisatie, industrialisatie en schaalvergroting sloeg alom de klok. Richard Paping, universitair docent economische en sociale geschiedenis aan de RUG, schetst in zijn inleidende hoofdstuk een beeld van de geschiedenis van de middenstand in de gemeente Bedum, van de oorsprong waarbij specialisatie de boventoon voerde tot en met de 20ste eeuw die in het teken stond van modernisering en vernieuwing. Het biedt een prachtige context voor het rijkelijk geïllustreerde overzicht van (een selectie van) winkels en bedrijven tussen 1900 en 2010 in de gemeente Bedum waarbij alle dorpen aan bod komen.